“İstanbul Reklam, bir reklam ajansı olarak herhangi bir kuruluş gibi, muhakkak kendi konusunun bilimsel yönüne de eğilmek zorundaydı…” diyor Süheyl Gürbaşkan. 1970 ve 80’li yıllarda ülkemizde kendiliğinden, alaylı gelişen bir meslek olan reklamcılık için İstanbul Reklam Yayınları önemli birer referans kaynak oldu. Bu alandaki yaklaşımlarını ve nasıl hareket ettiklerini Rubikon’da verdiği röportajda, Süheyl Gürbaşkan şöyle anlatıyor:

“Biz, İstanbul Reklam olarak, bu konuda da önderlikte bulunmak, boşluğu doldurmak için, Avrupalı, Amerikalı uzmanların, profesörlerin reklamla ilgili yapıtlarını araştırdık, bunları topladık ve her ay bu tür kitapları yayın­lamak kararı aldık.

Yayınlarımızın kapak düzenini Ayhan Erer arkadaşımız oluşturdu. İlk yayınımız “İş İdaresi” konusundaydı. Çevirilerin yanı sıra birkaç da telif eserle, yayınlarımızın sayısı bugün kırk’a ulaşmış bulunuyor. Şu günler piyasaya sunduğumuz kırkıncı kitabımız, İsveç sendikacılığını içermektedir. Bu arada şunu belirteyim, İstanbul Reklam yayınlarında sadece meslekî konulara yer vermiyoruz. Zaman zaman aktüaliteye de yönelik yayınlarımız oluyor. Örneğin; “Ekonomik Kalkınma”, “Kamu Oyu Nedir”, “Ortak Pazar İlişkileri”, “Sosyalist Ülkelerde Hür Teşebbüsün Yeri Nedir?” gibi başlıkları taşıyan eserleri de yayınladık. Güncel konularla koşutlanmış olması, yayınlarımızı daha ilginç bir hale getirdi. Örneğin, Sayın Bülent Ecevit’in, başbakanlığından sonra gerçekleştirebildiği, İskandinav ülkeleri gezisinden bir­kaç hafta önce yayınladığımız, “Sosyalist İsveç ve Hür Teşebbüs” adlı bir yayınımız, o aktüalitenin içinde bü­yük ilgi gördü. Büyük satış yaptı.

Kitaplarımız, üç yıldan fazla bir süredir, yaklaşık her ay, düzenli olarak yayınlanmaktadır.

Bunlardan yirmi iki, yirmi üç kadarını, birçok gecelerimi, haftalarımı, aylarımı vererek ben çevirdim. Kitaplar büyük ilgi görüyor. Bazıları ikinci, üçüncü baskılarını yaptı. İşyerlerinden, reklamcılardan, pazarlamacılardan teşvik ve takdir
yazı­ları almaktayız. Dört milyon lirayı aşan; kendi çapımıza göre büyük bir yatırımla, reklamcılık mesleğine hizmet etmek mutluluğuna erişmiş bulunuyoruz.”

Kurum içi haftalık bülten 

Kitap dizisine başlamadan önce, İstanbul Reklam bünyesinde geçen olayları, çalışmaları ve müşteri ilişkilerini içeren, haftalık bir bülten yayınlanıyordu. Pek çok firmanın, bugün yaptığı haftalık dergi gibi kendi çalış­malarını duyurdukları yayınların ilk örneği, İstanbul Reklam’ın o bül­teni olur. 

Sektör Dışı Bir Yayın: Atatürk Ansiklopedisi

O dönem Süheyl Gürbaşkan Atatürk’ü konu alan bir eserin, bir araştırmanın olmadığını saptar. Evet, Atatürk adı stadyumlara, bulvarlara, kültür saraylarına veriliyordu ama kendisiyle ilgili ilgili yayınlar, bölük pörçük anılar, risaleler, kitapçıklar, fotoğraflar halinde dağınık duruyordu. Bunun üzerine Süheyl Gürbaşkan, 1973’te, Cumhuriyet’in 50. yılı nedeniyle, bu boşluğu doldurmak, kronolojik bir Atatürk Ansiklopedisi yayınlamak ister. Bu konuyla ilgili nasıl harekete geçtiğini şöyle anlatır:

“Böyle bir çalışma kime emanet edilebilir, bunun üstesinden kim gelebilir diye düşündüğüm günlerde; değerli bir tarihçi ve gazeteci olan, bu konuda araştırmalarını da izlediğim sayın Ömer Sami Coşar’la tanıştım. Kendisine tasarımı anlattım. Bütün çalışmalarını bu işe teksif etmesinin mümkün olup olmadığını sordum. Çünkü, tasarladığım ansiklopedide, cilt sınırlandırması diye bir şey yoktu. On cilt, on beş cilt, gerekirse yirmi cilt olabilirdi. Söz nerede biterse… Kendisi de duygulandı. Oldukça geniş bir arşivi vardı. Atatürk’ün, özellikle kurtuluş savaşına ait daha önce yayınladığı araştırma ve yazıların yardımıyla, gerçekten bu
işe dört elle sarıldı. 1881 -1938 yılları arasında, Atatürk’ün hayatiyle birlikte, Türkiye siyasî hayatını da aksettiren bir çalışmaya baş­ladı. Bu çalışmanın ilk ürünü,
Cumhuriyetin 50. yıldönümü olan 29 Ekim 1973’te yayınlandı. İkinci cilt ertesi yıl çıktı. Üçüncü cilt hazırlıklarına geçildiği sırada, kendisinin bazı özel nedenlerle, Avrupa’ya gitmesi, orada birtakım araştırmalar yapması zorunluluğu doğdu. Bu yüzden üçüncü cildimizin yayını gecikti. Fakat, İstanbul Reklam olarak, bu tür çalışmayı; onunla veya onun yerine kaim olacak bir yazar grubuyla, bu güzel tasarımızı tamamlamak azminde olduğumuzu belirtmek isterim. Maddî kazançtan çok, bu tür bir hizmeti İstanbul Reklam olarak başarmış olmak beni mutlu edecektir.”

Başbakan’dan Afet İnan’a Atatürk Ansiklopedisi’ne büyük ilgi

Atatürk Ansiklopedisi çalışması büyük ilgi görür. Devlet kuruluşlarından, özel kuruluşlardan, Atatürk’ün en yakınında bulunmuş, Atatürkolog Afet İnan‘dan, İstanbul Reklam’ı kutlayan, başarılar dileyen yazılar alırlar. Prof. Sadi Irmak ve dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, bu çalışmaya duydukları saygıyı ve takdiri belirten mektuplar paylaşırlar.